ಬಂಗಾರ ನಾಯ್ಕರ ಕೌರ­ವನೂ ಸಿಐಡಿ ನಾಯಿಯೂ

ನನಗೆ ಯಾಕೆ ಅಂತ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲಾ ಯಕ್ಷ­ಗಾನ ಅಂದರೆ ಪಂಚ­ಪ್ರಾಣ. ನನ­ಗಿನ್ನೂ ಮಾತು ಬರದ ಸಮ­ಯ­ದ­ಲ್ಲಿಯೇ ದೊಡ್ಡ­ಪ್ಪನ ಜೊತೆ ಯಕ್ಷ­ಗಾನ ನೋಡ­ಲಿಕ್ಕೆ ಹೋಗು­ತ್ತಿದ್ದೆ.ಅ­ದ­ರಲ್ಲೂ ಶಾಸ್ತ್ರೀ­ಯ­ವಾಗಿ ಕುಣಿತ ಕಲಿತು ಆಟ ಆಡು­ವ­ವ­ರಿ­ಗಿಂತ ಹಳ್ಳಿ­ಯ­ಲ್ಲಿಯೇ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಯಕ್ಷ­ಗಾನ ಕಲಿತು ಕುಣಿ­ಯುವ ಹಳ್ಳಿ­ಗರ ಆಟ­ವೆಂ­ದರೆ ಖುಷಿಯೋ ಖುಷಿ.

ಹಳ್ಳಿ ಆಟ­ದಲ್ಲಿ ಆಟದ ಜೊತೆ ಅಪ­ಭ್ರಂ­ಶತೆ ಹೆಚ್ಚು ಕೂಡಿ­ರು­ವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರ­ಣ­ವಾ­ಗಿತ್ತೋ ಏನೋ. ಎಪ್ರಿಲ್‌, ಮೇ ತಿಂಗಳು ಹಳ್ಳಿ ಆಟ­ಗ­ಳಿಗೆ ಸುಗ್ಗಿ ಕಾಲ. ಸಮಾ­ರಾ­ಧನೆ, ಶನಿ­ಕತೆ, ಊರಿನ ವಾರ್ಷಿ­ಕೋ­ತ್ಸವ ಏನೇ ಆದರೂ ಆಟ ಮಾತ್ರ ಗ್ಯಾರಂಟಿ. ಇದ­ರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ­ಪಾ­ತ್ರ­ಧಾ­ರಿ­ಯಾಗಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಸ­ರಿ­ರುವ ಕಲಾ­ವಿದ ಭಾಗ­ವ­ಹಿ­ಸಿ­ದರೇ ಊಳಿದ ಪಾತ್ರ­ಗ­ಳಿಗೆ ಹಳ್ಳಿಯ ಹೈದರೆ ಇರು­ತ್ತಿ­ದ್ದರು.

ನಮ್ಮೂರ ಹತ್ತಿರ ಹಳಿ­ಯಾಳ ಎನ್ನುವ ಊರಿದೆ. ಆ ಊರಿ­ನಲ್ಲಿ ಬಂಗಾರ್ಯ ನಾಯ್ಕ ಎನ್ನುವ ಹಿರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿ­ಯೊ­ಬ್ಬ­ರಿ­ದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆ ಊರಿನ ಮಾರಿ ದೇವ­ಸ್ಥಾ­ನದ ಪೂಜಾ­ರಿಯು ಹೌದು. ಇವ­ರಿಗೆ ಯಕ್ಷ­ಗಾ­ನ­ದಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರ ಮಾಡುವ ಚಟ ಜೋರು. ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಸಮಾ­ರ­ಧಾ­ನೆ­ಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಯಕ್ಷ­ಗಾನ ಏರ್ಪ­ಡಿಸಿ ಅಲ್ಲಿ ತಾವೊಂದು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ­ವನ್ನು ಮಾಡು­ತ್ತಿ­ದ್ದರು. ಸಾಮಾ­ನ್ಯ­ವಾಗಿ ಪ್ರತಿ­ವ­ರ್ಷವೂ ಗದಾ­ಯುದ್ಧ ಪ್ರಸಂ­ಗವೇ ಇರು­ತ್ತಿತ್ತು. ಕಾರ­ಣ­ವೆಂ­ದರೆ ಇವ­ರಿಗೆ ಕೌರ­ವನ ಪಾತ್ರ ಮಾಡು­ವು­ದ­ರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಆಸಕ್ತಿ. ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಯೂ ಇದು ನನ್ನ 101ನೇ ಕೌರವ ಎನ್ನು­ತ್ತಿ­ದ್ದರು.

ಇವರ ಸಯೋಂ­ಜ­ನೆ­ಯಲ್ಲಿ ಆದ ಯಕ್ಷ­ಗಾ­ನ­ದಲ್ಲಿ ಇವರ ಸಮ­ಪ್ರಾ­ಯ­ದ­ವರೆ ಪಾತ್ರ­ವನ್ನು ಮಾಡ­ಬೇ­ಕಿತ್ತು. ನನ್ನ ದೊಡ್ಡ­ಪ್ಪ­ನಿಗೂ ಒಂದು ಪಾತ್ರ ಗ್ಯಾರಂಟಿ. ಮತ್ತಿ­ಗಾರ ಶಣ್ಣ ಹೆಗಡೆ( ದೊಡ್ಡಪ್ಪ)ರು ಸಂಜ­ಯನ ಪಾತ್ರ­ವನ್ನು, ಹೊಸ­ಗದ್ದೆ ಪಿ.ವಿ ಹೆಗ­ಡೆರು ಭೀಮನ ಪಾತ್ರ­ವನ್ನು ಮಾಡ­ಲೇ­ಬೇಕು. ದಂಟ­ಕಲ್‌ ಸತೀಶ್‌ ಹೆಗ­ಡೆಯ ಭಾಗ­ವ­ತಿಕೆ ಇಲ್ಲ­ದಿ­ದ್ದರೆ ಬಂಗಾರ ನಾಯ್ಕರ ಪಾತ್ರ ಹೊರ ಬೀಳು­ತ್ತಿ­ರ­ಲಿಲ್ಲ.

ಆಟ ಪ್ರಾರಂ­ಭ­ದಿಂ­ದಲೇ ಅಪ­ಭ್ರಂ­ಶ­ತೆಯು ಪ್ರಾರಂಭ. `ಕು­ರು­ರಾಯ ಅದ­ನೆಲ್ಲ ಕಂಡು ಸಂತಾ­ಪದಿ ತನ್ನೇಯ ಭಾಗ್ಯ­ವೆ­ನುತ' ಎನ್ನುವ ಪದ್ಯ­ದೊಂ­ದಿಗೆ ಕೌರ­ವನ ಪ್ರವೇಶ ಎಲ್ಲಾ ಯಕ್ಷ­ಗಾ­ನ­ದಲ್ಲೂ ಆಗು­ತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬಂಗಾರ್ಯ ಅವರ ಕೌರ­ವನ ಪಾತ್ರ ಪ್ರವೇ­ಶ­ವಾ­ಗು­ವುದೇ `ಕು­ರು­ರಾಯ ಅದ­ನೆಲ್ಲ ಕಂಡು ಸಂತೋ­ಷದಿ' ಎಂದು. ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರ­ಣವು ಉಂಟು`ತೊಂ­ತ್ತೊಂ­ಬತ್ತು ಜನ ತಮ್ಮಂ­ದಿ­ರನ್ನು ಪಾಮ­ಡ­ವರು ಕೊಂದರು ತನ್ನನ್ನು ಮಾತ್ರ ಕೊಲ್ಲ­ಲಿಕ್ಕೆ ಆಗ­ಲಿ­ಲ್ಲ­ವಲ್ಲ ಎನ್ನು ಸಂತೋಷ. ಪ್ರೇಕ್ಷ­ಕರು ಚಪ್ಪಾಳೆ ಹೊಡೆ­ದಂತೆ ಕೌರ­ವನ ಕುಣಿ­ತವು ಜೋರಾಗಿ ಸಾಗು­ತ್ತಿತ್ತು. ಕೃಷ್ಣನ ಕಂಡಾಗ ಕೌರವ ಹೇಳುವ ಅರ್ಥವು ಅಷ್ಟೇ ಸೊಗಸು ` ಏನಾ ಕಪಟಿ ನೀನು ವಿದು­ರನ ಮನೆ ಕಡ­ವಾ­ರ­ದ­ಲೆಲ್ಲ ಹಾಲು ಹರ್ಸಿ­ಯಂತೆ ಹೌದನಾ. ಎಂದು ತನ್ನ ಲೋಕಲ್‌ ಲಾಂಗ್ವೇ­ಜ್‌­ನ­ಲ್ಲಿಯೇ ಅರ್ತ­ವನ್ನು ಹೇಳು­ವುದು ವಿಶೇಷ. ನೀರಿ­ನಲ್ಲಿ ಅಡ­ಗಿ­ರುವ ಕೌರ­ವ­ನನ್ನು `ಛೀಂ­ದ್ರ­ಪ­ಕುಲ ಕುನ್ನಿ' ಎಂದು ಬೈದು ಕರೆ­ದಾಗ ನೀರಿಂದ ಮೇಲೆದ್ದು ಬಂದ ಕೌರವ ತಡ­ಮಾ­ಡದೇ `ನಾನು ಛೀಂದ್ರ­ಪ­ಕುಲ ಕುನ್ನಿ­ಯಾ­ದರೆ ನೀನೇನು ಸಿಐಡಿ ನಾಯನಾ' ಎಂದು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ಯಕ್ಷ­ಗಾ­ನದ ಕೊಲೆ­ಯಾ­ಗು­ತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದು ಹಳ್ಳಿ ಆಟ­ವೆಂಬ ವಿನಾ­ಯತಿ ಇದ­ಕ್ಕಿ­ರು­ತ್ತದೆ.

ಹಳ್ಳಿ ಆಟದ ಬಗ್ಗೆ ಯಥೇಚ್ಛ ಬರೆ­ಯ­ಬ­ಹುದು. ಮುಂದಿನ ಕಂತಿ­ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸೊಗ­ಸಾದ ಹಳ್ಳಿ­ಗರ ಅರ್ಥ ವೈಭ­ವದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳು­ತ್ತೇನೆ.